İnşaat ve lojistikte devrim: Tek hareketle kurulan 3 boyutlu yapılar

ABD’li araştırmacılar, düz bir malzemeyi tek bir ip hareketiyle karmaşık 3 boyutlu yapılara dönüştüren devrim niteliğinde bir üretim yöntemi geliştirdi. Lojistik maliyetlerini düşürmesi ve afet durumlarında sahra hastanelerinin hızla kurulmasını sağlaması beklenen bu teknoloji, mikro ölçekli tıbbi cihazlardan uzay yapılarına kadar geniş bir kullanım alanı sunuyor.

Lojistik, inşaat ve medikal sektörlerinde depolama ve nakliye maliyetlerini kökten değiştirebilecek bir teknolojik buluş Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden (MIT) geldi. Araştırmacılar, kullanıcı tarafından tasarlanan 3 boyutlu bir yapıyı, birbirine bağlı karolardan oluşan düz bir forma dönüştüren ve tek bir ipin çekilmesiyle saniyeler içinde kurulmasını sağlayan yeni bir yöntem geliştirdi.Bu yenilikçi teknik, özellikle afet yönetimi, uzay araştırmaları ve giyilebilir sağlık teknolojileri gibi alanlarda ‘hızlı kurulum’ve ‘alan tasarrufu’ ihtiyaçlarına yanıt veriyor.JAPON SANATI KİRİGAMİ'DEN İLHAM ALINDIEski Japon kağıt kesme sanatı ‘Kirigami’den esinlenen yöntem, malzemeyi belirli geometrik şekillerde keserek ona benzersiz özellikler kazandırıyor.Araştırmacılar, gerildiğinde kalınlaşan ve sıkıştırıldığında incelen ‘auxetik’ bir mekanizma oluşturarak, düz levhaların hacimli yapılara dönüşmesini sağladı. Geliştirilen algoritma, yapıyı 3 boyutlu hale getirmek için gereken en kısa ve sürtünmesiz ip yolunu hesaplayarak, kurulumun tek bir hareketle ve takılmadan gerçekleşmesini garanti ediyor.LOJİSTİK MALİYETLERİ DÜŞECEK, DEPOLAMA KOLAYLAŞACAKSistemin en büyük ticari avantajı, yapıların düz haldeyken minimum yer kaplaması ve istiflenebilmesi. İp serbest bırakıldığında yapının tekrar düz haline dönebilmesi, ürünlerin defalarca kullanılmasına, verimli bir şekilde depolanmasına ve düşük maliyetle taşınmasına olanak tanıyor.Bu yöntem; 3D baskı, CNC frezeleme veya kalıplama gibi farklı üretim teknikleriyle uyumlu çalışabiliyor. Bu da üreticilerin mevcut altyapılarını değiştirmeden bu teknolojiyi entegre edebilmeleri anlamına geliyor.AFET BÖLGELERİNDE HAYAT KURTARACAKProjenin baş araştırmacısı Akib Zaman ve ekibi, bu teknolojinin özellikle acil durumlarda kritik rol oynayacağını belirtiyor. Bir tsunami veya deprem sonrası, düz paketlenmiş sahra hastaneleri veya barınaklar, olay yerine ulaştığında saniyeler içinde kurularak tıbbi müdahaleye hazır hale getirilebilecek.Ayrıca, taşınabilir tıbbi ateller, katlanabilir robotlar ve hatta Mars yüzeyinde modüler yaşam alanları gibi fütüristik projeler de bu teknolojinin potansiyel kullanım alanları arasında yer alıyor.MİKRODAN MAKROYA ÖLÇEKLENEBİLİR TASARIMMIT Elektrik Mühendisliği ve Bilgisayar Bilimleri (EECS) yüksek lisans öğrencisi Akib Zaman, yöntemin basitliğine vurgu yaparak, "Kullanıcının sadece tasarladığı yapıyı vermesi yeterli; yöntemimiz ise ipi tek bir çekmeyle şeklini koruyacak şekilde optimize ediyor" dedi.Yöntem ölçekten bağımsız olduğu için, damar içine enjekte edilebilen mikro robotlardan, vinçler yardımıyla açılan devasa bina iskeletlerine kadar her boyutta uygulanabiliyor. Araştırmacılar, bir sonraki aşamada insan müdahalesine gerek duymayan ‘kendiliğinden açılan’ mekanizmalar üzerinde çalışmayı hedefliyor.