Kripto piyasasında 2025: 150 milyar dolarlık likidasyonla tarihe geçti
CoinGlass’ın yayımladığı rapora göre, 2025 yılı boyunca kripto para piyasasında tasfiye edilen pozisyonların toplam nominal değeri 150 milyar dolara yaklaştı. Yıl genelinde yatırımcılar her gün ortalama 400–500 milyon dolarlık pozisyonu zararla kapatırken, piyasa üzerindeki sistemik baskının kısa süreli ancak son derece sert kriz anlarında yoğunlaştığı dikkat çekti.GÜNLÜK TASFİYELER PİYASAYI HER ZAMAN SARSMADI Rapora göre birçok işlem gününde tasfiye hacimleri onlarca hatta yüz milyonlarca dolar seviyesinde gerçekleşti. Analistler, bu büyüklükteki likidasyonların çoğu zaman fiyatlar üzerinde kalıcı bir baskı yaratmadığını, piyasanın bu kayıpları absorbe edebildiğini belirtiyor. Ancak bazı günlerde stresin belirli noktalarda birikmesi, keskin ve ani kırılmalara yol açtı.10–11 EKİM: “KARA CUMARTESİ” İLE REKOR KIRILDI 2025’in en sarsıcı olayı ise 10–11 Ekim tarihlerinde yaşandı. Raporda, bu dönemde gerçekleşen büyük kaldıraç çözülmesi (deleveraging) yılın kırılma noktası olarak tanımlandı.Tek bir günde tasfiye edilen pozisyonların nominal değeri 19 milyar doları aşarak tüm zamanların rekorunu kırdı. CoinGlass, raporlama gecikmeleri ve piyasa yapıcı verilerinin de dahil edilmesi halinde gerçek tutarın 30–40 milyar dolar bandına ulaşmış olabileceğini vurguladı. Bu tasfiyelerin yaklaşık yüzde 90’ını long (yükseliş yönlü) pozisyonlar oluşturdu.TRUMP’IN TARİFE AÇIKLAMASI DOMİNO ETKİSİ YARATTI “Kara Cumartesi”nin fitilini ateşleyen gelişme, ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’den yapılan ithalata yüzde 100 gümrük vergisi uygulanacağını açıklaması oldu. CoinGlass, bu makroekonomik şokun zaten kırılgan olan piyasa yapısıyla birleşerek tasfiye dalgasını hızla büyüttüğünü belirtti.BİTCOİN ZİRVEDEYKEN KIRILMA GELDİ Tasfiye dalgası öncesinde Bitcoin’in, gevşek para politikasına yönelik beklentilerle aşırı ısındığı ve yaklaşık 126 bin dolar seviyesinde tarihi zirvesine ulaştığı ifade edildi. Bu dönemde türev piyasalarında kaldıraç kullanımının rekor seviyelere çıktığı, vadeli işlemler ile spot fiyat arasındaki farkın açıldığı ve piyasa dengesizliğinin kritik bir noktaya taşındığı kaydedildi.SİSTEM ZORLANDI, ZİNCİRLEME LİKİDASYON BAŞLADI Rapora göre krizin derinleşmesinde piyasa altyapısı da önemli rol oynadı. Yüksek toplam kaldıraç, düşük likiditeli varlıkların yaygınlığı ve karmaşık kurumsal hedge stratejileri, sistemin kusursuz çalışan tasfiye mekanizmalarına aşırı bağımlı hale gelmesine yol açtı.Aşırı stres anında bu mekanizmaların aksamasıyla zincirleme bir reaksiyon başladı: Likidite hızla çekildi, hedge yapıları bozuldu ve her tasfiye yeni tasfiyeleri tetikledi. Buna ek olarak bazı merkezi borsalarda çekim gecikmeleri, API kesintileri ve kısa süreli eşleştirme sorunları yaşandı.UZMANLARDAN UYARI: KISA AMA SERT KRİZLER SÜREBİLİR CoinGlass raporu, 2025’in kripto piyasaları için yüksek kaldıraç ve kırılgan yapıların ne kadar büyük riskler barındırdığını net biçimde ortaya koyduğunu vurgularken, benzer koşulların devam etmesi halinde kısa süreli ancak yıkıcı krizlerin yeniden yaşanabileceği uyarısında bulundu.